Malezya’nın yeni sultanı tahta oturdu
65 yaşındaki Sultan İbrahim, Malezya’nın başkenti Kuala Lumpur’da bulunan kraliyet sarayı Istana Negaraulusal’da düzenlenen taç giyme törenle ülkesinin 17. sultanı oldu.
Malezya’nın 1957’de İngiltere’den bağımsızlığını kazanmasıyla başlayan dönüşümlü monarşi rejimi altında, dokuz etnik Malay devlet yöneticisi beş yıllık dönemler boyunca sırayla Malezya Sultanı olarak görev yapıyor.
Malezya’da 13 eyalet bulunuyor ancak bunlardan yalnızca dokuzunda sultan aileleri bulunuyor. Bu ailelerin bazılarının kökenleri, İngilizler tarafından bir araya getirilene kadar bağımsız devletler olan yüzyıllar öncesine dayanan Malay Sultanlıklarına dayanıyor.
Siyah ve altın renkli geleneksel tören kıyafeti ve başlığı giyen Sultan İbrahim ve refikası Raja Zarith Sofiah, tahta çıkmadan önce askeri selamla karşılandı. Diğer hanedan ailelerinin reisleri, Brunei Sultanı Hassanal Bolkiah ve Bahreyn Kralı Hamad Isa el-Khalifa tahtın yanındaki bir sahnede hazır bekledi.
Törenin başında, Sultan’a bir Kuran-ı Kerim takdim edildi ve Sultan onu öperek aldı. Yeni Sultana hükümdarlık alameti olarak altın bir hançer sunuldu. Başbakan Enver İbrahim daha sonra hükümetinin sadakatini sultana sundu ve saltanat kurumunun ulus için bir güç sütunu olduğunu belirten kısa bir konuşma yaptı. Daha sonra Sultan İbrahim’i Malezya’nın yeni sultanı olarak ilan etti.
Sultan İbrahim taç giyme töreni konuşmasında “İnşallah, görevlerimi sadakatle ve dürüstçe yerine getireceğim ve adil bir şekilde yöneteceğim” dedi. Ayrıca Enver İbrahim hükümetini halkın geçimini iyileştirmek ve ülkenin kalkınmasını desteklemek için çabalarını artırmaya çağırdı. Sultan yemin ettikten sonra, salondaki konuklar üç kez “Sultanımız çok yaşa” diye bağırdı.
Malezya’nın Singapur sınırındaki Güney Johor Eyaleti’nde doğan Sultan İbrahim, telekomünikasyondan gayrimenkule uzanan bir iş imparatorluğuna sahip ülkenin en zengin insanlarından biri. Lüks otomobil ve motosiklet koleksiyonuyla da tanınan yeni sultan, küçük bir özel orduya sahip tek devlet yöneticisi konumunda. Söz konusu ordu, devletinin modern Malezya’ya katılmasıyla kendisine verilen imtiyaz nişanı olarak kabul ediliyor.
Malezya’nın başkanı olan Sultan (Yang di-Pertuan Agong), dokuz sultan arasından her beş yılda bir seçilir. Bu seçim, Malay Hükümdarları Konferansı (Majlis Raja-Raja) tarafından yapılır. Kralın yetkileri büyük ölçüde törenseldir, ancak bazı durumlarda önemli anayasal roller üstlenir. Sultanların kendi eyaletlerinde geniş yetkileri vardır. Örneğin, dini işlerden sorumlu olan sultanlar, İslam’ın uygulanmasını denetler ve İslam hukukunu uygular.
Sultanlar, kendi eyaletlerinde hem dini hem de sivil liderler olarak görev yaparlar. Dini lider olarak, İslam’ın uygulanmasını ve dini eğitim sistemini denetlerler. Bu rol, sultanların toplum üzerindeki etkisini artırır ve onların geleneksel otoritesini pekiştirir. Sivil lider olarak ise, eyalet hükümetlerinin başında yer alırlar ve belirli durumlarda eyalet yasama meclislerinin onayını gerektiren kararlar alabilirler.
Malezya sultanları yasalar, kabine atamaları ve parlamentonun genel seçimler için feshedilmesi gibi kararların yegane onaylayıcısıdır. Sultan ayrıca olağanüstü hal ilan etme ve suçluları affetme yetkisine de sahiptir.
Malezya’daki sultanlık sistemi, ülkenin eski Malay krallıklarına dayanmaktadır. Bu krallıklar, 15. yüzyıldan itibaren Malakka Sultanlığı ve diğer yerel sultanlıklar olarak ortaya çıkmıştır. İslam’ın bölgede yayılmasıyla birlikte, sultanlar hem siyasi lider hem de İslam dininin koruyucusu olarak önemli roller üstlenmiştir. 19. ve 20. yüzyıllarda İngiliz sömürge yönetimi altında da sultanların rolleri korunmuş ve bazı düzenlemelerle modernleşmiştir.
Modern Malezya’da sultanlık sistemi, geleneksel ve modern yönetim biçimlerinin bir birleşimi olarak varlığını sürdürmektedir. Sultanlar, sadece sembolik figürler olmaktan öte ulusal kimliğin ve kültürel mirasın korunmasında aktif rol oynarlar. Örneğin, Malezya’nın bağımsızlık günü kutlamalarında ve diğer önemli ulusal etkinliklerde sultanlar önemli roller üstlenir.
Malezya’da sultanlık sistemi, ülkenin tarihsel mirasını ve modern yönetim biçimlerini birleştiren benzersiz bir yapıdır. Sultanlar, hem dini hem de sivil liderler olarak önemli roller üstlenirler ve toplumun çeşitli kesimlerinin bir araya gelmesinde etkili olurlar. Her ne kadar eleştiriler olsa da, sultanlık sistemi Malezya’nın ulusal kimliğinin ve kültürel mirasının korunmasında önemli bir unsur olarak varlığını sürdürmektedir. Bu sistem, geleneksel değerlerin ve modern devlet yapısının uyumlu bir şekilde bir arada bulunabileceğini göstermesi açısından da önemlidir.
